Papus

03 Cesarzowa PapusPrawdziwe nazwisko Gerard-Anaclet-Vincent Encausse (1865-1916). Urodził się w rodzinie francusko-hiszpańskiej zamieszkującej w Paryżu. W 1885 rozpoczął studia medyczne. Równocześnie poświęca długie godziny w Bibliotece Narodowej na czytanie literatury ezoterycznej, m.in. dzieł Eliphasa Levi’ego, Paula Christiana, Józefa Hoene-Wrońskiego. Wielu z wybitnych okultystów poznał w Paryżu osobiście. Zaczął pisać dzieła ezoteryczne i przybrał pseudonim Papus. Doktor medycyny i płodny autor dzieł okultystycznych. Promotor Tarota jako skarbca starożytnej wiedzy ezoterycznej i narzędzia dywinacji.
Opublikował ponad 160 tytułów, od artykułów do długich traktatów. Najważniejsze dzieło dotyczące Tarota: Tarot dywinacyjny: klucz do czytania kart i losów. Cytat z Jak stałem się mistykiem:

Nauczyłem się stosować tę tę znakomitą metodę analogii, tak mało znaną współczesnym filozofom. Metodę, która pozwala sprowadzić naukę do pojedynczej syntezy, która pokazuje jak bezgraniczna ignorancja dzisiejszych profesorów niszczy prawdziwe osiągnięcia starożytnych.

Zakres zainteresowań okultystycznych Papusa był bardzo szeroki. W książce Podstawy okultyzmu zajął się wpływami astralnymi na ludzkość; historią, charakterystyką i misją ludzi różnych ras; tradycjami duchowymi (Hinduizm, Buddyzm, Judaizm, Chrzescijaństwo); tajemnymi stowarzyszeniami (Templariusze, Różokrzyżowcy, Masoneria). Papus wydawał dwa czasopisma: Inicjacja oraz Welon Izys. Niekiedy z uwagi na bogactwo literackie Papus nazywany jest Balzakiem okultyzmu.
Papus był uznanym lekarzem. W 1894 obronił doktorat medycyny. Kierował klinikami w Paryżu i w Tours, gdzie w leczeniu chorych stosowano homeopatię i metody medycyny alternatywnej. W tym samym czasie skupiał woków siebie szerokie grono ludzi zainteresowanych ezoteryką i zrzeszonych w bractwa, zakony i towarzystwa.
Już w 1889 w wieku 24 lat Papus wydał Tarot Cyganów; najstarsza księga Świata, swoje najbardziej znane dzieło o Tarocie. Podobnie jak jego słynni poprzednicy: Court de Gebelin, Levi, Papus wywodził Tarota ze starożytnego Egiptu. Karty Tarota są Biblią Biblii, księgą Hermesa Trismegistusa, księgą Adama, księgą pierwotnego Objawienia dawnych cywilizacji.  
Papus rozwija odniesienia Tarota do astrologii, numerologii, teogonii, androgonii, kosmogonii. Poglądy są przedstawione dogmatycznie, bez dowodow i źródeł, lecz w sposób systematyczny i uporządkowany. Dywinacja w Tarocie Cyganów jest potraktowana marginalnie, może stanowić rozrywkę dla panien i mężatek.
Tarot dywinacyjny: klucz do czytania kart i losów wydany w 1909 roku mówi coś całkiem innego w kwestiach dywinacji. Cała książka jest poświęcona praktycznym sposobom czytania kart, łącznie z długim kompendium znaczeń wróżebnych z uwzględnieniem systemu Etteilli i następców. Karty Papusa charakteryzują się wieloma zaznaczonymi odniesieniami do innych systemów metafizycznych: alfabety, astrologia; zawierają krótkie opisy objaśniające podstawowe znaczenie karty.
W 1914 roku Papus został zmobilizowany jako lekarz wojskowy. W roku 1916 w wieku 51 lat zmarł na gruźlicę w tym samym szpitalu, w którym rozpoczynał praktykę medyczną.
Papus na gruncie Tarota wzniósł gmach okultyzmu i wiedzy mistycznej. Uczynił to w sposób bardzo usystematyzowany. Niewielka część z jego wielu książek została przetłumaczona z francuskiego na inne języki, opracowania Papusa bazowały przede wszystkim na osiągnięciach jego poprzedników szkoły francuskiej: Court’a de Gebelin’a, Etteilli, Eliphasa Levi’ego i XIX-wiecznej filozofii francuskiej.

Kazimierz Pasiewicz